Column: Dj’s en festivals, maak tijd voor digitale hygiëne!

Geschatte leestijd – 4 minuten.

Al jaren ben ik gefascineerd door organisaties en personen die zogenaamde nepvolgers kopen. Voor een gezonde online community is er namelijk een bepaalde mate van hygiëne nodig op de kanalen. Niet heel lang geleden verscheen de documentaire #followme. Deze VPRO-documentaire herinnerde mij nog eens aan de digitale hygiëne van de Top DJ’s en Nederlandse dancefestivals. Ik vroeg me af hoe het met hun hygiëne op Instagram staat. Je leest hier het antwoord op die vraag.

Adverteerders haten nepvolgers

“Hoe meer volgers en likes je hebt, hoe meer je voorstelt.” Dat is een van de eerste dingen die Nicolaas Veul zei in zijn VPRO-documentaire #followme. Het is een interessante documentaire over de nieuwe vorm van reclame, die loopt via social media. Leuk feitje: #followme is ook een verticale Instagram-documentaire, die niet alleen over Instagram gaat, maar dus ook op Instagram te zien is.

Er is al jaren veel te doen om ‘nepvolgers’. Nepvolgers zijn automatische- en bot-accounts die een persoon of bedrijf volgen op een sociaal netwerk. Hierdoor beschikt hij of zij over meer volgers, waardoor er meer geld gevraagd kan worden voor advertenties. Unilever maakte eerder al bekend geen zaken meer te doen met influencers met nepvolgers.

Programmamaker Nicolaas Veul deed onderzoek naar de financiële wereld achter Instagram. Hij vond een compleet nieuw verdienmodel op dit platform. Er wordt, zo ontdekte hij, afgerekend op basis van likes en followers. Voor slechts 35 euro heb je 10.000 nepvolgers. Zeg daar maar eens ‘nee’ tegen, als je als influencer een groter bereik nastreeft.

Valsspelen in de relatie-economie

Het is niet gek dat er een schaduw-economie van nepvolgers is ontstaan. Merk overigens op dat die schaduw-economie niet nieuw is. Al in 2012 zagen we dit fenomeen in de dance-industrie. Het is prettig dat Veul in #followme niet al te oordelend overkomt over dit fenomeen, maar slechts beschrijft wat hij ziet: meer likes = meer fans = meer bereik = meer advertentie-inkomsten. Het is eigenlijk een afgeleide van mijn stelling: regelmatig gedeelde en relevante content = het opbouwen van een relatie = relevantie = een levenslijn. Mijn stelling: zonder zo’n digitale hartslag, ben je in feite dood.

Dat er nepvolgers en neplikes gekocht worden, laat zien dat steeds meer bedrijven en personen doorhebben dat het onderhouden van een relatie met fans en klanten essentieel is. Dat is het uitgangspunt van de relatie-economie. Doordat ze echter een relatie aangaan met een bot, in plaats van met een mens, spelen ze in feite vals in deze relatie-economie. En het klopt wat ze zeggen: eerlijk duurt het langst.

De markt corrigeert op dit moment en zegt samenwerkingen met accounts met nepvolgers op. Medio november vorig jaar kondigde Instagram aan zich te ontdoen van frauduleuze likes, comments en volgers. In december volgde er daadwerkelijke actie van het platform.

Luister hier naar Deel 0 van Digitaal Vermogen – De nieuwe eenvoud

Cijfers dj’s en festivals

Het is weer tijd voor een steekproef. Ik deed de afgelopen vier weken een onderzoek naar naar de Top 10 dj’s in de DJMAG Top 100 en naar de Top 10 Nederlandse dancefestivals in de Dance Festival Monitor.

Wat bleek? Festivals hebben gemiddeld toegang tot 62 procent ‘echte’ fans. Bijna acht procent wordt aangemerkt als volgers met bots en zo’n achttien procent van de volgers zouden we ‘verdachte’ volgers mogen noemen.

Het aantal ‘echte’ fans waar dj’s toegang tot hebben is 72 procent. Het aantal fans dat aangemerkt wordt als fan met een bot is zeven procent. Het percentage ‘verdachte’ fans is ook ongeveer achttien procent, net zoals het geval is bij de populaire dancefestivals.

Bij vier op de tien dj’s is waarneembaar dat hun achterban zogenaamde ‘mass following patterns’ vertoont. Bij de festivals is dat zichtbaar bij twee op de tien organisatoren. Dit betekent dat deze volgers gevolgd worden door accounts die bots gebruiken, zoals ook helder wordt uitgelegd in de documentaire van Veul.

Digitale hygiëne noodzakelijk

Dat er zoveel Instagram-accounts met robots zijn bij de dj’s en festivals, zou moeten leiden tot meer transacties of meer waarde. Maar hoe kunnen de robots ooit de juiste doelgroep zijn? Kopen zij producten of diensten? Hoe betalen deze robots dan? Zijn ze ambassadeurs? Hoe dan? Het is tijd dat dj’s en organisatoren ophouden met het kopen van likes.

Allereerst zijn de ‘Likes’ die je kunt kopen meestal nep-accounts. Vergelijk het kopen van nep-fans als spam in jouw e-mail inbox: niemand wil dat. Ten tweede, zelfs al zijn het echte mensen, dan zien ze er waarschijnlijk niet uit als authentieke fans van jouw dj of festival. Als een lokale organisatie plotseling 5.000 fans krijgt uit een vergelegen stad, dan ziet jouw ‘echt verdiende’ achterban dat ook. Zij zullen daar niet gecharmeerd van zijn.

Ten derde, de gekochte fans hebben vaak geen volledige profielen en heel vaak geen vrienden. Jouw primaire doel op de sociale kanalen is om de naamsbekendheid te verhogen, door middel van de mond tot mond boodschap. Daarbij helpen deze gekochte ‘likes’ je niet. Nep-accounts hebben geen vrienden aan wie ze jouw boodschap kunnen doorvertellen. Ten slotte is de grootste reden om geen fans kopen op Instagram een eenvoudige, wiskundige vergelijking. Het kopen van neppe volgers dunt het bereik en de betrokkenheid uit. Je hebt er dus simpelweg niets aan. We weten inmiddels dat Instagram het nep-bereik en betrokkenheid beperkt. Dj’s en festivals, maak dus tijd voor de digitale hygiëne!

*Dit artikel is eerder verschenen op This Is Our House

Check ook